Bij een scheiding spelen er allerlei vragen. Zoals waar ga ik wonen of kan ik misschien in de huidige woning blijven wonen? Hoe gaan we de zorgverdeling en de kosten voor de kinderen regelen? En waar moet ik straks de boodschappen van betalen? Een hoeveelheid aan vragen, waar u gedurende het scheidingstraject een antwoord op moet vinden en afspraken over moet gaan maken. Bij een scheiding met een eigen woning spelen er zelfs meerdere ‘bijzaken’, waar u rekening mee moet houden zoals de hypotheek. En dan zijn de dingen vaak niet zo eenvoudig als ze lijken te zijn zoals dit praktijkvoorbeeld laat zien.
Wat is de situatie
Man en vrouw, geen inwonende minderjarige kinderen, hebben een eigen huis. De waarde van de woning is € 250.000 en de hypotheek € 200.000. De woning heeft een aflosvrije hypotheek met een variabele hypotheekrente van 2,0%. Maandelijks wordt er een bedrag van € 335,- aan hypotheekrente betaald, hiervan ontvangen zij nog een klein deel terug van de belastingdienst.
De man wil graag in het huis blijven wonen en na de verdeling van het spaargeld, kan hij het aandeel van de vrouw in de overwaarde, aan de vrouw betalen. De vrouw gaat akkoord met deze verdeling en ze willen allebei graag zo snel mogelijk alle financiële zaken regelen, zodat ieder met zijn/haar eigen nieuwe toekomst aan de slag kan gaan.
Zo moeilijk kan het toch niet zijn?
De man en vrouw willen graag hun scheiding door ons laten regelen. En alles kan volgens hen snel en gemakkelijk geregeld worden, omdat ze alles al in onderling overleg geregeld hebben. De inboedel en auto’s zijn verdeeld, net als de pensioenen. Daarnaast willen ze samen geen partneralimentatie afspreken, omdat ieder in zijn/haar eigen kosten van levensonderhoud kan voorzien. Ons werd gevraagd om de onderling gemaakte afspraken in een convenant op te nemen, zodat dit getekend kon worden, want zo moeilijk is het allemaal niet!
Wij regelen elke scheiding graag zorgvuldig, zodat men achteraf niet voor verrassingen komt te staan. Tijdens de eerste afspraak hebben wij daarom aan beide partijen uitgelegd dat – ondanks de onderlinge afspraak – de bank nog wel haar medewerking moest verlenen aan de overname van de woning door de man. Volgens man en vrouw kon dat allemaal geen problemen opleveren, want een hypotheeklast van € 335,- per maand is toch gemakkelijk op te brengen? Het is nog lager dan een woning huren.
Maar werkt het echt zo?
Het antwoord is nee, helaas niet. Een hypotheekverstrekker kijkt hier toch echt anders naar. De geldverstrekker moet namelijk op basis van het inkomen bepalen wat er maximaal aan hypotheek verstrekt kan worden.
Elk jaar stelt het Nationaal Instituut voor budgetvoorlichting (Nibud) per inkomensgroep vast welk hypotheekbedrag huishoudens maximaal kunnen lenen, zonder dat ze in de financiële problemen komen. Deze zogenoemde financieringslastpercentages laten zien, welk deel van het inkomen er maximaal aan hypotheeklasten uitgegeven mag worden. Hypotheekverstrekkers zijn verplicht die percentages te gebruiken bij het berekenen van het hypotheekbedrag.
Wat betekende dit voor deze situatie
De man heeft een bruto jaarinkomen van € 38.000. Op basis van het financieringspercentage, gaat de hypotheekverstrekker aan de hand van dit inkomen berekenen wat de man maximaal aan hypotheek mag afsluiten. De rente speelt in deze berekening ook een rol. Als de rente korter dan een periode van 10 jaar vaststaat, moet er gerekend worden met een rentepercentage van 5,0%. Bij deze toets rente blijkt dat de man maximaal € 155.000 aan hypotheek mag afsluiten. Als de rente voor meer dan 10 jaar vaststaat, dan moet er met de offerterente gerekend worden. Stel dat de rente voor 10 jaar vast 2,0% bedraagt, dan kan de man maximaal € 175.00 lenen. Toen wij beide partijen vertelden hoe geldverstrekkers kijken naar het verlenen van hypotheekleningen en dat het soms simpeler lijkt dan het is, viel dat natuurlijk zacht gezegd rauw op hun dak.
Om de woning geheel aan de man over te kunnen dragen, was alles dus toch niet zo eenvoudig geregeld als ze gedacht hadden. Uiteindelijk is het wel gelukt met (financiële) behulp van familieleden van de man en door een creatieve oplossing te bedenken.
