Als het ergens mis gaat in de belastingaangifte tijdens en na de scheiding, dan is het wel op het gebied van de belastingregels bij een hypotheek en scheiden. Deze belastingregels zijn dan ook erg complex. U krijgt te maken met zaken rondom het fiscaal partnerschap, de scheidingsregeling en de bijleenregeling. Wat zijn de belangrijkste aandachtspunten? We geven u een aantal tips.
De hypotheekrente en het eigenwoningforfait in de belastingaangifte
Hoe u de hypotheekrente en het eigen woningforfait in uw belastingaangifte moet opnemen, hangt van uw situatie af.
Enige eigenaar van de woning
Als u de enige eigenaar van de woning bent, dan kunt u zelf de door u betaalde hypotheekrente aftrekken en zelf het eigen woningforfait invullen, zolang u of uw ex-partner in de woning woont.
Woont alleen uw ex-partner in uw woning dan verstrekt u partneralimentatie in natura aan uw ex-partner als hij/zij geen vergoeding verschuldigd is voor het gebruik van uw woning. U mag dan het eigen woningforfait in uw aangifte aftrekken als partneralimentatie.
Samen eigenaar van de woning
Bent u samen met uw ex-partner eigenaar van de woning, ieder voor de helft? U kunt ieder, zolang u samen in de woning woont, de helft van de betaalde hypotheekrente aftrekken en ieder de helft van het eigenwoningforfait invullen. Verlaat één van u beiden tussentijds de woning? Dan geldt dit nog steeds. De vertrekker laat in deze situatie wel ‘woongenot achter’. Dit valt onder alimentatie en is daardoor voor de vertrekker aftrekbaar in de belastingaangifte. Bent u voor de helft eigenaar van de woning, dan is de hoogte van de alimentatie 50% van het eigenwoningforfait. Voor de achterblijver wordt dit bedrag belast als alimentatie.
Voor de vertrekker is zijn/haar helft van de hypotheekrente van de woning nog aftrekbaar gedurende 24 maanden na de datum van het definitieve vertrek uit de woning. Dat is de datum waarop duidelijk is dat u niet meer zult terug keren naar de woning. Na die 24 maanden ‘verhuist’ uw woning naar box 3 in de inkomstenbelasting en kunt u afhankelijk van de eventuele overwaarde van de woning de zogenoemde box 3-heffing verschuldigd zijn. Deze helft van de hypotheekrente is dan dus niet meer aftrekbaar.
Uw ex-partner is eigenaar van de woning
Zolang u of uw ex-partner in de woning woont, kan uw ex-partner de door uw ex-partner betaalde hypotheekrente aftrekken en het eigenwoningforfait invullen. Hoeft u geen vergoeding te betalen voor het gebruik van de woning? Dan moet u als ontvangen partneralimentatie in uw aangifte een bedraag aangeven ter grootte van het eigen woningforfait behorende bij de woning van uw ex-partner.
Wat als één van u beiden de woning overneemt?
Vanaf het moment dat de woning van u is, kunt u zelf de betaalde hypotheekrente aftrekken en het volledige eigenwoningforfait invullen. Uw maximale eigenwoningschuld is een optelsom van de volgende onderdelen:
- Uw eigen helft van de huidige hypotheeklening (als u de woning voor de helft in eigendom had)
- De kosten van de notariële leveringsakte
- Het bedrag waarvoor u het aandeel van uw ex-partner in de woning overneemt
- De naar rato toe te rekenen financieringskosten, onder andere de hypotheekadvieskosten, taxatiekosten en kosten van de hypotheekakte.
Let er wel op dat voldaan moet worden aan de fiscale aflossingsregels voor de hypotheek om de rente af te kunnen trekken. Hierdoor is het ook van belang om tot een goede afweging te komen of bestaande aflossingsproducten zoals een bankspaarrekening wel of niet zal worden voort gezet.
Fiscaal partnerschap inkomstenbelasting
Door de scheiding verandert uw fiscale partnerschap. U kunt in het jaar waarin uw fiscaal partnerschap wordt verbroken er nog voor kiezen om voor bepaalde in de wet benoemde posten voor het gehele jaar elkaars fiscale partner te zijn. Afhankelijk van uw situatie moet bekeken worden of dit voor u een gunstige keuze is. Als u hiervoor kiest, dan mag u bijvoorbeeld het saldo van het eigenwoningforfait en de aftrekposten van de eigen woning onderling vrij toedelen. Dit kan u mogelijk belastingvoordeel opleveren.
Tip: het kan soms in uw voordeel zijn om het verzoekschrift tot echtscheiding later in te dienen of op een later tijdstip ieder op een ander adres ingeschreven te staan ten gunste van bepaalde fiscale gevolgen. Wij adviseren u graag.
Verdeling waarde van de woning
Of één van u beiden nu de hypotheek na de scheiding overneemt of dat u de woning gaat verkopen, u moet in ieder geval de waarde van de woning met elkaar verdelen. Hierbij kan er sprake zijn van overwaarde of onderwaarde. U moet dit met elkaar verrekenen, anders ziet de belastingdienst dit als een schenking en dat heeft weer allerlei andere gevolgen. Bij een overwaarde kan ook de bijleenregeling meespelen, dit heeft weer invloed op de hypotheekrenteaftrek van een eventueel nieuw aangekochte woning.
Hoogte hypotheekrenteaftrek
De Belastingdienst constateert dat er vaak meer hypotheekrente wordt afgetrokken dan wat het eigendomsdeel van de woning is. Meestal zijn beide ex-partners voor precies de helft eigenaar van de woning. U en uw ex-partner mag daarom in deze situatie slechts maximaal 50 procent (uw aandeel) aan hypotheekrente aftrekken tenzij er gebruik kan worden gemaakt van de vrije toedeling binnen het fiscaal partnerschap. Dit geldt ook als één partij maandelijks de gehele hypotheek betaalt. Na verbreking van het fiscaal partnerschap moet in beginsel iedere eigenaar zijn/haar aandeel in de hypotheekrente ook zelf daadwerkelijk zelf betalen.
Hypotheekrente als alimentatie aftrekken
Wat vaak voorkomt is dat de betaalde hypotheekrente door één van de ex-partners als alimentatie in aftrek wordt gebracht, terwijl daar geen schriftelijke afspraken over zijn vastgelegd. De Belastingdienst accepteert dit niet en zal de belastingaanslag hierop corrigeren. Neem een afspraak hierover dus mee in het echtscheidingsconvenant. Laat u ook informeren of dit een verstandige optie is. Dit kan ook nadelige gevolgen hebben afhankelijk van de persoonlijke situatie en kan er wellicht beter voor een andere optie worden gekozen. Er wordt te vaak standaard hiervoor gekozen. Wij geven u hierover graag advies.
Maandelijkse belastingteruggave wijzigen
Omdat uw privésituatie verandert, kunt u het beste tijdig uw voorlopige aanslag aanpassen. U voorkomt hiermee dat u ten onrechte maandelijkse belastingteruggaven ontvangt die u later moet terugbetalen.
Schakel een fiscaal specialist in
Niet alleen op het gebied van scheiden en uw eigen huis zijn de belastingregels erg ingewikkeld. Ook bij andere onderwerpen zijn de belastingregels bij een scheiding vaak niet eenduidig en voor meerdere interpretaties vatbaar. De Belastingdienst constateert elke jaar veel fouten in de belastingaangifte die financiële risico’s met zich meebrengen. Schakel dus altijd een fiscaal adviseur gespecialiseerd in echtscheidingen in om uw scheiding ook op fiscaal gebied goed te laten regelen. Dit voorkomt echt veel verrassingen achteraf. De Scheidingsplanner is gespecialiseerd in financieel én fiscaal advies bij een scheiding. Neem gerust contact met ons op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.
