Een koophuis is bij een scheiding meestal een lastig onderwerp. Niet alleen op financieel gebied, maar vaak ook emotioneel. Jouw eigen huis is immers dé plek waar je je waarschijnlijk al jaren thuis voelt. Maar als je gaat scheiden, dan gaat jouw woonsituatie veranderen. Minimaal een van jullie zal de koopwoning gaan verlaten. Hoe moet je het huis dan gaan verdelen? Of kun je misschien in het koophuis blijven wonen? Moet je jouw ex-partner dan uitkopen? Allerlei vragen waar de Scheidingsplanner je als financieel specialist uitstekend mee kan helpen. Wij beantwoorden op deze pagina de meest gestelde vragen over scheiden met een eigen huis.
Allereerst is het belangrijk om jouw situatie in kaart te brengen, zodat we je goed kunnen adviseren over alle vragen die bij jou spelen. Deze vragen spelen bij een koophuis een belangrijke rol:
Pas als deze vragen zijn beantwoord, dan kan er naar de woonmogelijkheden gekeken worden. Kan één van jullie in het huis blijven wonen? Moet het huis verkocht worden? Kan ik na de scheiding een ander huis kopen? Door het inzichtelijk maken van je financiële toekomst na de scheiding, kunnen wij je goed adviseren over alle opties.
Een veel gestelde eerste vraag over het koophuis is: “Eerst scheiden of eerst huis verkopen”? Laten we voorop stellen dat het voor de scheidingsprocedure niet noodzakelijk is dat de woning eerst verkocht wordt. Daarnaast is het niet wenselijk om hierover overhaaste beslissingen te nemen. Wij adviseren je om eerst alle wensen en mogelijkheden goed op een rijtje te laten zetten, voordat je beslist wat je met het koophuis doet na de scheiding. Je leest hier meer over dit onderwerp.
Bij een scheiding met een eigen huis horen wij, om diverse redenen, vaak de wens dat een van de partners in de eigen woning kan blijven wonen. Om te bepalen of de wens om in het koophuis te blijven wonen realiseerbaar is, moet eerst worden nagegaan of dit financieel mogelijk is.
Dit betekent dat eerst jouw inkomen en vermogen na de scheiding inzichtelijk moet zijn, zodat bekeken kan worden of jij de hypotheek van de woning kunt betalen. Als dit financieel haalbaar is op basis van toetsing van de hypothecaire regelgeving, wordt na de scheiding de hypotheek door de blijvende partner overgenomen.
Onafhankelijke hypotheekscan
Een grote zorg voor mensen die gaan scheiden zijn de woonmogelijkheden. Als je een eigen woning hebt, dan is een veel gestelde vraag of één van de partners in de woning kan blijven wonen. En zo niet, wat zijn de hypotheekmogelijkheden dan? Bovendien is het belangrijk dat voor de ondertekening van het scheidingsconvenant duidelijk is dat die woonwensen inderdaad realiseerbaar zijn. Dat gaat in ieder geval stukken verder dan het invullen van een hypotheekrekenmodule. Zo zijn er soms creatieve oplossingen mogelijk om de woonwensen toch te realiseren. Met onze onafhankelijke hypotheekscan kunnen wij snel inzichtelijk maken of jouw woonwensen haalbaar zijn.
Lees meer over onze hypotheekscan
Huis na scheiding op 1 naam
Als een van jullie beiden na de scheiding in het koophuis blijft wonen, dan moet het huis en de hypotheek op naam van die partner gezet worden. Je zet het koophuis na de scheiding dan op 1 naam. De andere partner moet in deze situatie uitgekocht worden.
Scheiden koophuis uitkopen
Als je na de scheiding in de woning blijft wonen en de hypotheek overneemt, dan moet je jouw ex-partner uitkopen. Jouw ex-partner heeft hierbij – als er sprake is van een (beperkte) gemeenschap van goederen – recht op de helft van de waarde van de woning en de bijbehorende spaarproducten, tenzij er vanuit privévermogen geïnvesteerd is in de woning. De uiteindelijke waarde van het koophuis hangt af van de waardebepaling en de huidige hypotheek.
Ben jij op huwelijkse voorwaarden getrouwd? Dan gelden voor de verdeling van het huis de voorwaarden die je in jullie huwelijkse voorwaarden hebt opgenomen of dat je het huis samen hebt gekocht. Bekijk dus goed of je voor een koude uitsluiting of een beperkte gemeenschap hebt gekozen. Ook kan het zijn dat je een verrekenbeding met elkaar hebt afgesproken. Dit verrekenbeding kan invloed hebben op wie recht heeft op de overwaarde van de woning. Ook hier geldt dat investeringen in de woning vanuit privévermogen meegenomen moeten worden.
Scheiden en koophuis verkopen
Als je gaat scheiden en samen een eigen huis bezit, dan is er bij de echtscheiding sprake van een verdeling van het koophuis tussen beide partners. Als het huis door de scheiding moet worden verkocht, delen in beginsel beide partners de opbrengst. Wel kunnen investeringen vanuit privévermogen door één of beide partners nog een rol spelen. Voor meer informatie over het verdelen van het huis ga je naar ‘Scheiden in (beperkte) gemeenschap van goederen’ of naar ‘Scheiden met huwelijkse voorwaarden’.
Waardebepaling van de woning bij de scheiding
De waardebepaling van het koophuis is een belangrijk onderdeel tijdens het maken van de financiële afspraken. Een waardebepaling is nodig, of in ieder geval raadzaam, als een van beiden in het huis blijft wonen. Aan de hand van de waardebepaling wordt de hoogte van het verkoop- of uitkoopbedrag vastgesteld. De waardebepaling van het huis kan door een erkend taxateur uitgevoerd worden. Hiermee kunnen eventuele toekomstige discussies over de waarde voorkomen worden.
Scheiden koophuis overwaarde
Als uit de waardebepaling blijkt dat de woning meer waard is dan de bestaande hypotheekschuld is er sprake van een overwaarde. Dit bedrag aan overwaarde moeten jullie samen delen. Meer informatie over hoe jullie de overwaarde moeten verdelen vind je onder het kopje ‘Scheiden koophuis uitkopen’ of ‘Scheiden en koophuis verkopen’. Hou bij de verdeling in ieder geval ook rekening met de regelgeving van de Belastingdienst om verrassingen achteraf te voorkomen.
Belastingdienst echtscheiding eigen woning
De fiscale regels rondom scheiden en de eigen woning worden over het algemeen onderschat. Meestal omdat men niet op de hoogte is van de regels en mogelijkheden die gelden. Ook de mediator of de advocaat heeft vaak de financiële en fiscale kennis niet in huis om dit goed te regelen. De Belastingdienst constateert dan ook veel fouten in de belastingaangifte van scheidende stellen. Met als gevolg dat scheidende mensen veel geld mislopen of juist een boete krijgen. Dat laat jij je toch niet gebeuren? Lees hier meer over ‘De Belastingdienst bij een scheiding met een eigen woning’
Hypotheek na scheiding
Wil je na de scheiding een nieuwe woning kopen? Bepaal dan ook welk bedrag je aan eigen middelen kunt inbrengen, welk belang je hecht aan het aflossen van de hypotheekschuld en in welke vorm je een hypotheek wenst af te sluiten. Hier speelt zowel de fiscale als de hypothecaire regelgeving een rol. Vind je het lastig om deze vragen te beantwoorden? Schakel dan altijd een financieel deskundige in. De Scheidingsplanner kan al tijdens het scheidingstraject beoordelen welke woonwensen er voor jou mogelijk zijn of niet. Wij bekijken jouw huidige situatie en zetten alle keuzemogelijkheden voor jou op een rijtje. Hierdoor kunnen wij je snel duidelijkheid en rust geven.
Aanvullende producten hypotheek
In veel gevallen is aan de hypotheekschuld een product verbonden om in de toekomst de hypotheek (deels) af te lossen. Dat kan bijvoorbeeld een spaarverzekering of bankspaarrekening, een beleggingsrekening of een kapitaalverzekering zijn. Wat ga je met dit opgebouwde vermogen doen bij de scheiding? Heb je het nodig voor een nieuwe hypotheek of juist niet, omdat je op basis van de nieuwe fiscale regels toch al grotendeels moet gaan aflossen op de hypotheek? Of ben je daar fiscaal juist toe verplicht? En hoe ga je dit spaarpotje onderling verdelen? Allemaal vragen waarmee wij je kunnen helpen.
Uit elkaar gaan met koophuis
De verdeling van het koophuis bij samenwoners wordt door een aantal zaken bepaald:
- Een eventuele samenlevingsovereenkomst
- Hebben jullie de woning wel of niet samen gekocht
- De investeringen vanuit privévermogen in de woning
- Welke rechten en plichten eenieder heeft ten aanzien van het huis, hypotheek en bijhorende spaarproducten
Lees meer over ‘Uit elkaar gaan met een koophuis’
Koophuis en scheiden op latere leeftijd
Welke woonwensen er na de scheiding mogelijk zijn, ligt bij een scheiding op latere leeftijd ingewikkelder. Als jij na de scheiding een nieuw huis wilt gaan kopen of de huidige woning wilt overnemen, dan worden jouw hypotheekmogelijkheden niet alleen gebaseerd op het inkomen dat je momenteel verdient. Ook jouw pensioeninkomen wordt in de hypotheekbeoordeling betrokken. Hypotheekverstrekkers kijken namelijk ook naar wat je ontvangt na jouw pensioen als je bij de hypotheekaanvraag binnen 10 jaar van jouw AOW-leeftijd zit.
Lees meer over scheiden op latere leeftijd
Wat wij voor jou kunnen betekenen
Bij de verdeling van de eigen woning bij een scheiding komt dus aardig wat kijken. Wat is de waarde van de woning en de hoogte van de resterende hypotheekschuld? Welke verzekeringen of beleggingen zijn aan de woning verbonden? Kan een van jullie er blijven wonen of wordt het huis verkocht? En als de woning verkocht moet worden, kun je dan een nieuwe woning kopen? En welke koopprijs is dan mogelijk? Wat worden de woonlasten?
De Scheidingsplanner kan al tijdens het scheidingstraject beoordelen welke woonwensen er voor jou mogelijk zijn of niet. Wij bekijken je huidige situatie en zetten alle keuzemogelijkheden voor jou op een rijtje. Hierdoor kunnen wij je snel duidelijkheid en rust geven. Zodat jij straks naar volle tevredenheid kunt wonen, in welk huis dan ook!